Η έκτοπη κύηση είναι μία επιπλοκή της πρώιμης κύησης, κατά την οποία το γονιμοποιημένο ωάριο εμφυτεύεται και αναπτύσσεται εκτός της ενδομητρικής κοιλότητας. Η πιο συχνή εντόπιση είναι η σάλπιγγα (σαλπιγγική κύηση), αλλά μπορεί επίσης να εμφυτευτεί στην ωοθήκη, στον τράχηλο της μήτρας ή ακόμα και στην κοιλιακή χώρα. Αποτελεί μία δυνητικά επικίνδυνη κατάσταση, καθώς η ανάπτυξη του κυήματος σε ακατάλληλη θέση μπορεί να οδηγήσει σε ρήξη ιστών και εσωτερική αιμορραγία, θέτοντας σε κίνδυνο τη ζωή της γυναίκας.

Η έκτοπη κύηση συνήθως εκδηλώνεται μεταξύ της 5ης και 10ης εβδομάδας κύησης. Τα βασικά συμπτώματα περιλαμβάνουν πόνο χαμηλά στην κοιλιά ή τη λεκάνη, μικρές ή ανώμαλες κολπικές αιμορραγίες, και – σε προχωρημένες ή ραγέντες περιπτώσεις – έντονο κοιλιακό άλγος, ζάλη ή λιποθυμία, που υποδηλώνουν πιθανή εσωτερική αιμορραγία. Ωστόσο, στα πρώιμα στάδια, μπορεί να μην υπάρχουν καθόλου συμπτώματα ή να συγχέονται με φυσιολογικά σημεία πρώιμης κύησης.

Η διάγνωση στηρίζεται στον συνδυασμό διακολπικού υπερηχογραφήματος και μέτρησης των επιπέδων της β-χοριακής γοναδοτροπίνης (β-hCG) στο αίμα. Σε φυσιολογική ενδομήτρια κύηση, ένα συγκεκριμένο επίπεδο β-hCG συνοδεύεται από απεικόνιση σάκου κύησης εντός της μήτρας. Όταν αυτό δεν παρατηρείται, και ταυτόχρονα υπάρχει εστία εμφύτευσης εκτός μήτρας, η έκτοπη κύηση είναι η πιθανότερη διάγνωση. Η έγκαιρη αναγνώριση είναι κρίσιμη για την πρόληψη επιπλοκών.

Η αντιμετώπιση εξαρτάται από τη γενική κατάσταση της γυναίκας, τη θέση της κύησης και τα επίπεδα της β-hCG. Σε περιπτώσεις χωρίς αιμορραγία και με μικρή μάζα, μπορεί να εφαρμοστεί φαρμακευτική θεραπεία με μεθοτρεξάτη, η οποία σταματά την ανάπτυξη του κυήματος και απορροφάται σταδιακά από τον οργανισμό. Η φαρμακευτική αγωγή απαιτεί προσεκτική παρακολούθηση με τακτικές εξετάσεις αίματος για την πτώση της β-hCG.

Σε άλλες περιπτώσεις, ιδιαίτερα όταν υπάρχει πόνος, αιμορραγία ή ρήξη σάλπιγγας, ενδείκνυται η χειρουργική θεραπεία. Αυτή πραγματοποιείται συνήθως με λαπαροσκόπηση – μια ελάχιστα επεμβατική μέθοδος – και περιλαμβάνει την αφαίρεση μόνο της έκτοπης κύησης ή και ολόκληρης της προσβεβλημένης σάλπιγγας, εάν αυτό είναι απαραίτητο. Η επιλογή της μεθόδου βασίζεται σε ιατρικά κριτήρια, τη γονιμότητα της γυναίκας και το ιστορικό της.

Η πρόγνωση μετά από έκτοπη κύηση είναι συνήθως καλή, ιδίως όταν η διάγνωση γίνεται εγκαίρως. Οι περισσότερες γυναίκες μπορούν να επιτύχουν μελλοντική ενδομήτρια κύηση, αν και υπάρχει αυξημένος κίνδυνος επανεμφάνισης έκτοπης κύησης, ιδιαίτερα όταν υπάρχει ιστορικό σαλπιγγίτιδας, προηγούμενη σαλπιγγική επέμβαση ή εξωσωματική γονιμοποίηση.

Η έκτοπη κύηση απαιτεί άμεση ιατρική παρακολούθηση, σωστή αξιολόγηση και εξατομικευμένη θεραπεία. Η ενημέρωση, η προσοχή στα πρώιμα συμπτώματα και η έγκαιρη προσέλευση σε εξειδικευμένο γυναικολόγο είναι καθοριστικής σημασίας για την υγεία και τη μελλοντική γονιμότητα της γυναίκας.