Η υπερπλασία του ενδομητρίου είναι μια κατάσταση κατά την οποία το ενδομήτριο, δηλαδή η εσωτερική επένδυση της μήτρας, παρουσιάζει υπερβολική πάχυνση λόγω αυξημένου πολλαπλασιασμού των κυττάρων του. Αυτή η πάχυνση συνήθως οφείλεται σε ορμονικές διαταραχές, κυρίως στην υπερέκθεση σε οιστρογόνα χωρίς την αντίστοιχη παρουσία προγεστερόνης. Διακρίνεται σε υπερπλασία χωρίς ατυπία, όπου τα κύτταρα του ενδομητρίου είναι φυσιολογικά αλλά αυξημένα σε αριθμό, και σε ενδοεπιθηλιακή νεοπλασία του ενδομητρίου (παλαιότερα γνωστή ως υπερπλασία με ατυπία), η οποία θεωρείται προκαρκινική κατάσταση με αυξημένο κίνδυνο εξέλιξης σε καρκίνο του ενδομητρίου.
Το κύριο σύμπτωμα της υπερπλασίας του ενδομητρίου είναι η ανώμαλη κολπική αιμορραγία, η οποία μπορεί να εκδηλωθεί ως αιμορραγία μεταξύ των περιόδων, βαριά ή παρατεταμένη εμμηνορροϊκή αιμορραγία ή αιμορραγία μετά την εμμηνόπαυση. Η διάγνωση βασίζεται στο διακολπικό υπερηχογράφημα, το οποίο αξιολογεί το πάχος του ενδομητρίου. Σύμφωνα με τις γερμανικές κατευθυντήριες οδηγίες (AWMF Guidelines), σε μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες, πάχος ενδομητρίου μικρότερο από 4 mm υποδηλώνει χαμηλό κίνδυνο κακοήθειας, ενώ πάχος μεγαλύτερο από 5 mm μπορεί να απαιτεί περαιτέρω διερεύνηση. Επιπλέον, η υστεροσκόπηση επιτρέπει την άμεση οπτική επιθεώρηση της ενδομήτριας κοιλότητας και τη λήψη στοχευμένων βιοψιών για ιστολογική εξέταση, διασφαλίζοντας την ακριβή διάγνωση της υπερπλασίας ή πιθανών κακοηθειών.
Η θεραπευτική αντιμετώπιση εξαρτάται από τον τύπο της υπερπλασίας, την ηλικία της ασθενούς και την επιθυμία διατήρησης της γονιμότητας. Στην υπερπλασία χωρίς ατυπία, η συνήθης προσέγγιση περιλαμβάνει τη χορήγηση προγεσταγόνων, είτε σε μορφή δισκίων είτε μέσω ενδομήτριου σπειράματος (π.χ. MIRENA), που ρυθμίζουν την ανάπτυξη του ενδομητρίου και μειώνουν τον κίνδυνο εξέλιξης σε κακοήθεια. Αντίθετα, στην ενδοεπιθηλιακή νεοπλασία του ενδομητρίου, η ολική υστερεκτομή θεωρείται η θεραπεία εκλογής, καθώς υπάρχει αυξημένος κίνδυνος εξέλιξης σε καρκίνο σε ποσοστό που φτάνει το 60%. Ωστόσο, σε γυναίκες που επιθυμούν να διατηρήσουν τη γονιμότητά τους, μπορεί να εξεταστεί η προσωρινή χορήγηση προγεσταγόνων με στενή παρακολούθηση μέσω τακτικών υπερηχογραφικών ελέγχων και ενδομητρικών βιοψιών.
Η τακτική γυναικολογική παρακολούθηση είναι απαραίτητη για την έγκαιρη διάγνωση και αντιμετώπιση της υπερπλασίας του ενδομητρίου. Σε περιπτώσεις ανώμαλης κολπικής αιμορραγίας, συνιστάται άμεση επικοινωνία με τον γυναικολόγο για λεπτομερή αξιολόγηση και εξατομικευμένη θεραπευτική προσέγγιση.
